Belastingen op het spoor

Niet iedere trein, wagon of rijtuig weegt natuurlijk even veel. Daarom wordt er bij het spoor gewerkt met aslasten net zoals de caravans en vrachtwagens. Voor de standaard aslasten is een tabel met hierop de aslast in kN. Niet in elk land hebben ze dezelfde aslast. Overigens hebben grotere aslasten als nadeel dat er een toename is van raildefecten. Bovendien heb je bij grote aslasten ook meer te maken met onderhoud. Voorbeeld hiervan is het geometrische afwijkingen van het spoor.

 
Land: Soort trein: Aslast:
Nederland (NS) reizigerstreinen: rijtuig 120kN
Nederland (NS) reizigerstreinen: rijtuig met motor 170kN
Nederland (NS) goederenwagon: 225kN
Nederland (NS) locomotieven: 215kN
Groot Brittannië (British Rail)   250kN
Heavy Haul (VS, Australië)   250kN – 350 kN

Zoals is af te lezen uit de tabel, heeft Nederland een relatief lage aslast. De Heavy Haul is een soort goederenspoor. Deze sporen staan er bekend om dat er grote hoeveelheden zware vracht worden vervoerd.

De belasting wordt verdeeld in een aantal categorieën. De categorieën zijn ontstaan vanuit het UIC (Union International des Chemins de fer), de samenwerkingsorganisatie van de verschillende spoorwegmaatschappijen. Het UIC heeft onder andere als doel een standaard te ontwikkelen voor het spoor. De categorieën heb ik hieronder in een tabel weer gegeven.

Categorie Aslast (kN) Gewicht / meter (kN/m)
A 160 48
B1 180 50
B2 180 64
C2 200 64
C3 200 72
C4 200 80
D4 225 80

Het Nederlandse spoorwegnet, voldoet op dit moment meestal aan categorie C2. Bij nieuw aan te leggen spoor, de HSL-lijnen wordt er meestal gekozen voor C4 of D4.

We hebben het tot nu toe gehad over de aslast, maar bij het spoor wordt er ook met tonnages gewerkt. Een dagtonnage wordt gebruikt om een capaciteit of intensiteit van een bepaalde lijn uit te drukken. Bij de NS ligt dit gemiddeld op ongeveer 20.000ton. De zwaarste lijn heeft een dagtonnage van meer dan 80.000 ton. In het de VS en Australië, op de heavy haul lines komen zelfs dagtonnages voor van 300.000 ton.

Naast de tonnages en aslasten speelt natuurlijk ook de snelheid van de trein een rol. De maximum snelheid die op een baanvak mag worden gereden wordt uitgedrukt in km/h. In Nederland hebben we een aantal standaard baanvaksnelheden waarmee wordt gewerkt. De baanvaksnelheden zijn: 40, 60, 80, 100, 130 en 140 km/h. Op een 2 tal lijnen mag er in Nederland (na toestemming te hebben gehad) met 160km/h worden gereden. Hogesnelheidslijnen kunnen dus op dit moment nog niet zo hard, maar dit gaat veranderen in de toekomst wanneer de HSL richting Parijs klaar is. De TGV, Thalys en ICE treinen hebben een maximum van 300 km/h. Overigens ligt het wereldrecord van de snelste reizigerstrein boven de 500km/h. Op dit moment mogen in Nederland goederentreinen 100km/h rijden.